Wat is horizontaal toezicht?
Horizontaal toezicht (HT) is een manier van toezicht houden in de zorg en de Belastingdienst. We leggen uit wat HT in het algemeen is, en hoe horizontaal toezicht werkt bij de Belastingdienst en in de zorg.
Horizontaal toezicht (HT) is een manier van toezicht houden in de zorg en de Belastingdienst. We leggen uit wat HT in het algemeen is, en hoe horizontaal toezicht werkt bij de Belastingdienst en in de zorg.
Horizontaal toezicht is een vorm van samenwerking tussen twee partijen. Hierbij zijn drie dingen belangrijk: wederzijds vertrouwen, begrip en transparantie.
Horizontaal toezicht is het tegenovergestelde van verticaal toezicht. Bij verticaal toezicht wordt top-down gecontroleerd of alles goed gaat. Bij HT heb je deze hiërarchie in principe niet: deze toezichtvorm gaat meer uit van gelijkwaardigheid.
Horizontaal toezicht is in 2004 geïntroduceerd bij de fiscus. HT is bij de Belastingdienst ontstaan om burgers en organisaties meer eigen verantwoordelijkheid te geven.
Horizontaal toezicht begint met het maken van afspraken. Deze afspraken worden vastgelegd in een convenant dat worden in dit geval wordt gesloten tussen de Belastingdienst (toezichthouder) en de onder toezicht staande partij. Dit kan een grote onderneming zijn, maar ook het midden-en-kleinbedrijf komt voor HT in aanmerking.
Convenanten zijn een soort samenwerkingsovereenkomsten. De Belastingdienst moet het ‘gerechtvaardigde vertrouwen’ hebben dat de andere partij zijn verantwoordelijkheid neemt in het aanleveren van gegevens. De Dienst hoeft dan minder controlerend toezicht te houden.
Als je als bedrijf zo’n convenant met de Belastingdienst hebt gesloten, is het natuurlijk belangrijk dat je de juiste gegevens blijft aanleveren. Zorg daarom voor een goede financiële huishouding, beheerd door een goede finance professional.
Na de Belastingdienst is ook de zorg sinds een paar jaar bezig met de overstap naar meer horizontaal toezicht. Deze overgang is in 2017 gestart. In de zorg zijn de betreffende partijen zorgverzekeraars en zorginstellingen.
Zonder HT gaat het proces zo: een declaratie gaat van de zorginstelling naar de zorgverzekeraar. Daar wordt gecheckt of de declaratie klopt of niet. Als deze niet helemaal juist is, gaat hij weer terug naar de zorginstelling. Die moet de declaratie dan aanpassen.
Het probleem is dat er vaak jaren overheen gaan voordat de zorginstelling hieraan toekomt, en dan is het lastig om de benodigde informatie nog terug te halen. Dat dit zo lang duurt, komt door de hoge complexiteit van de wet- en regelgeving.
Met horizontaal toezicht probeert de zorginstelling al tijdens het zorgregistratieproces de declaraties op orde te krijgen, in plaats van de traditionele achterafcontrole. Dit ‘control framework’ tijdens de zorgregistratie wordt door beide partijen opgezet, dus door de zorginstelling en de zorgverzekeraar.
Ook in dit geval heb je als zorginstelling een goede controller nodig.
Horizontaal toezicht is dus een gelijkwaardige manier van wederzijds toezicht houden. Deze gezamenlijke aanpak scheelt beide partijen veel werk, vooral vergeleken met het traditionele verticaal toezicht houden.
Als jouw organisatie eenmaal betrokken is bij HT, wil je het gestelde vertrouwen daarom ook vasthouden. Om die reden heb je tijdelijk of langdurig een kundige financial controller nodig, die het vertrouwen tussen de twee partijen waard is.